แนวข้อสอบ วิชาแผน โครงการ

1. เขียนอธิบายทฤษฎี
1.1 Elite Model เป็นแนวคิดที่อธิบายว่าการตัดสินใจทางนโยบายมักถูกควบคุมโดยกลุ่มชนชั้นนำในสังคม เช่น นักการเมือง นักธุรกิจ หรือนักวิชาการ กลุ่มนี้มีอิทธิพลสูงและกำหนดทิศทางของประเทศตามผลประโยชน์ของตนเอง ประชาชนทั่วไปมีส่วนร่วมได้น้อย เนื่องจากอำนาจกระจุกตัวอยู่ในกลุ่มเล็กๆ

1.2 เป้าหมายการพัฒนาอย่างยั่งยืน (SDGs) เป็นแนวทางที่องค์การสหประชาชาติ (UN) กำหนดเพื่อพัฒนาโลกในทุกมิติ เช่น สิ่งแวดล้อม สังคม และเศรษฐกิจ
มีทั้งหมด 17 เป้าหมาย เช่น การขจัดความยากจน การศึกษาเท่าเทียม และการใช้พลังงานสะอาด ประเทศต่างๆ ต้องร่วมมือกันเพื่อให้บรรลุเป้าหมายภายในปี 2030

1.3 ธรรมาภิบาลภาครัฐ (Good Governance) เป็นหลักการบริหารที่เน้นความโปร่งใส รับผิดชอบ และมีส่วนร่วมจากประชาชน มีหลักสำคัญ เช่น หลักนิติธรรม ประสิทธิภาพ ประสิทธิผล และความเสมอภาค ทำให้ภาครัฐมีความน่าเชื่อถือและสามารถบริหารงานได้อย่างมีคุณภาพ

1.4 CIPP Model ในการประเมินยุทธศาสตร์
C สภาพแวดล้อม วางแผนเป้าหมาย เตรียมการ
I ปัจจัยเบื้องต้น กำหนดโครงการ
P กระบวนการ นำโครงการไปปฏิบัติ
P ผลลัพธ์ ทบทวน พัฒนา

1.5 ทำแผน XYZ
• Z (ยุทธศาสตร์ชาติ): เป็นเป้าหมายระดับสูงสุด กำหนดทิศทางการพัฒนาประเทศในระยะยาว
• Y (แผนแม่บท): เป็นแผนระดับกลางที่แปลงยุทธศาสตร์ชาติให้เป็นแนวทางการพัฒนาและตัวชี้วัดที่ชัดเจน
• X (โครงการปฏิบัติ): เป็นแผนระดับปฏิบัติการที่หน่วยงานต่างๆ นำไปดำเนินการให้เกิดผลเป็นรูปธรรม
• แผน XYZ จึงช่วยให้การพัฒนาเป็นระบบ สอดคล้องและมีประสิทธิภาพในการบรรลุเป้าหมายของประเทศ

6. POSDCORB แนวคิด
เป็นแนวคิดของ Luther Gulick ที่อธิบายหน้าที่หลักของการบริหาร ได้แก่
• P (Planning) วางแผน
• O (Organizing) จัดโครงสร้างองค์กร
• S (Staffing) บริหารบุคลากร
• D (Directing) ชี้นำและสั่งการ
• CO (Coordinating) ประสานงาน
• R (Reporting) รายงานผล
• B (Budgeting) จัดการงบประมาณ

7. พัฒนาประเทศไทย 4.0 (Thailand 4.0)
เป็นนโยบายพัฒนาเศรษฐกิจของไทยที่เน้นนวัตกรรมและเทคโนโลยี เปลี่ยนจากเศรษฐกิจที่พึ่งพาการผลิตสินค้าขั้นพื้นฐาน ไปสู่เศรษฐกิจที่ใช้ความคิดสร้างสรรค์และเทคโนโลยี ตัวอย่าง เช่น การพัฒนาอุตสาหกรรมดิจิทัล หุ่นยนต์ และเทคโนโลยีชีวภาพ การใช้ AI วิเคราะห์ข้อมูล

8. ความหมายของ Public Policy
หมายถึงนโยบายสาธารณะที่รัฐกำหนดขึ้นเพื่อตอบสนองความต้องการของประชาชน เป็นแนวทางปฏิบัติที่ครอบคลุมเรื่องต่างๆ เช่น การศึกษา สาธารณสุข และเศรษฐกิจ
กระบวนการกำหนดนโยบายต้องคำนึงถึงผลกระทบต่อประชาชนและสังคมโดยรวม

9. RVB Matrix
RBV เป็นทฤษฎีที่ให้ความสำคัญหรือมุ่งเน้นที่ทรัพยากร (resources)และความสามารถในการจัดการกับทรัพยากร (capabilities) ภายในองค์การ ที่ถือว่าเป็นสิ่งสำคัญที่ทำให้องค์การมีประสิทธิภาพในการสร้างความได้เปรียบของการแข่งขันในยุคสังคมเศรษฐกิจ ฐานความรู้ที่มีการเปลี่ยนแปลงในระดับบุคคล องค์การ และระดับโลก ซึ่งมาจากความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีและข้อมูลสารสนเทศ องค์การจึงต้องเรียนรู้ความสัมพันธ์ในการทำงานให้มีประสิทธิภาพและรวดเร็วกว่าคู่แข่ง โดยการพิจารณาทรัพยากรภายในองค์การที่ถือเป็นจุดอ่อนหรือจุดแข็ง และใช้ทรัพยากรที่เป็นจุดแข็ง ตอบสนองการเปลี่ยนแปลงและความต้องการตามสภาพแวดล้อมภายนอกองค์การ ที่ถือเป็นโอกาสหรืออุปสรรค และแก้ไขหรือปรับปรุงทรัพยากรที่เป็นจุดอ่อนขององค์การ

10. SWOT Matrix
เป็นเครื่องมือวิเคราะห์จุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรคขององค์กร ประกอบด้วย 4 ส่วนหลัก
• S (Strengths) จุดแข็ง
• W (Weaknesses) จุดอ่อน
• O (Opportunities) โอกาส
• T (Threats) อุปสรรค
ใช้เพื่อกำหนดกลยุทธ์ที่เหมาะสมในการดำเนินงาน

2. การจัดทำแผน 5 ขั้นตอน
1. การวิเคราะห์สถานการณ์
• ศึกษาสภาพแวดล้อมภายในและภายนอก รวมถึงปัจจัยที่มีผลกระทบ เช่น SWOT
2. การกำหนดทิศทางและวัตถุประสงค์
• พันธกิจ ค่านิยม วิสัยทัศน์
3. การพัฒนาแผนกลยุทธ์
• วางกลยุทธ์ วิธีการดำเนินงาน กำหนด KPI
4. การดำเนินการตามแผน
• นำแผนไปปฏิบัติจริง พร้อมจัดสรรทรัพยากร กำหนดหน้าที่และความรับผิดชอบ
5. การติดตามและประเมินผล
• ตรวจสอบความความคืบหน้า ประเมินผลลัพธ์ และปรับปรุงแผนให้เหมาะสมกับสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลง

3.การเขียนโครงการตามกลยุทธ์ ตร. (40 คะแนน)
– ชื่อโครงการ
– วัตถุประสงค์
– ผู้รับผิดชอบ
– ระยะเวลา
– งบประมาณ
– สถานที่
– กลุ่มเป้าหมาย
– ผลการดำเนินการ
– การติดตามและประเมินผล